De omslag naar elektrisch rijden verloopt moeizaam: aanbod en verkoop zijn nog marginaal. Maar de angst voor e-cars is onterecht, stellen promotoren van elektrisch rijden. Bertus Bouwman bericht voor Z24 vanuit Duitsland.
Het grootste probleem van moderne smartphones is bekend. Bij intensief gebruik kan de batterij binnen luttele uren leeg getrokken zijn. Paniek, want onbereikbaar zijn kan niet. Daarom sjouwen veel smartphonebezitters overal hun opladers mee naar toe. Het kan een stoelendans zijn van stopcontact naar stopcontact. Als de batterij leeg is, ben je af.
Precies die paniek weerhoudt veel consumenten ervan een elektrische auto aan te schaffen. De huidige beste modellen kunnen krap aan 200 kilometer halen op één batterij. Een batterij met betere prestaties is voorlopig nog niet in de maak. En dat is voor de meeste mensen onacceptabel. Een lege telefoon is vervelend, maar een lege auto is een veel groter schrikbeeld.
Elektrisch rijden: hoe ver kom je?
Die actieradius van 200 kilometer hoeft helemaal geen probleem te zijn, volgens Jörg Grotendorst, verantwoordelijk voor ‘Inside e-car’ bij het Duitse technologieconglomeraat Siemens. “Uit diverse onderzoeken blijkt dat 80 procent van de ritjes die we maken minder dan 25 kilometer is. Dat betekent dat we met de huidige elektrische auto’s al prima uit de voeten kunnen voor ons normale woon-werkverkeer, vrije tijd en de dagelijkse boodschappen. Dus de huiver voor een elektrische auto is onterecht. Je kunt er al prima mee uit de voeten.”
Martijn van Walwijk is secretaris-generaal van bureau IA-HEV, een organisatie die overheden neutraal wil voorlichten over elektrische mobiliteit. Hij beaamt de stelling van Grotendorst. “Het is geen rationele afweging. Voor de enkele keren dat we verder moeten rijden zijn andere oplossingen te vinden.”
Als voorbeeld noemt Van Walwijk de Franse automerken Renault en Peugeot. “Peugeot biedt nu een 'mobiliteitsconcept' aan in plaats van een enkele auto. Hierbij kan de gebruiker kiezen tussen een elektrische- of conventionele auto, en ook een e-fiets, scooter en bestelbusje zitten in het pakket. Bij Renault krijg je de elektrische auto voor normaal gebruik en je kunt makkelijk een stationcar of een bestelauto huren wanneer dat nodig is. Dat is de toekomst.”
China kijkt naar elektrische auto
De reden dat met name regeringen enthousiast zijn over elektrisch verkeer is dat met de e-car de CO2-uitstoot kan worden gereduceerd ondanks de enorme toename van het aantal auto's. Volgens de Chinese minister voor Technologie en Wetenschap Wan Gang is alleen al in China het aantal personenauto's de laatste vijf jaar verdubbeld. China vecht sindsdien tegen enorme smogproblemen in steden als Beijing veroorzaakt door de zware industrie en het toenemende verkeer.
De Chinese minister bezocht onlangs in Duitsland om te praten over elektrische auto's. De ingenieur werkte in het verleden voor Audi en Volkswagen en ziet een grote rol weggelegd voor de Europese industrie, zoals de maakindustrie in Duitsland en Frankrijk en daarmee de toeleveringsindustrie in Nederland.
Forse overheidssteun
Een voorbeeld voor China is de Noorse hoofdstad Oslo met 624 duizend inwoners, ook wel de Europese hoofdstad van elektrische voertuigen genoemd. In de stad zelf rijden 2.600 elektrische auto's, en in een straal van 30 kilometer rond de stad nog eens 5.950 (telling april 2013).
Oslo geeft aarzelende consumenten een flinke zet in de rug, vertelt vice-burgemeester Ola Elvestuen (Liberalen) op een bijeenkomst in Duitsland over elektrisch rijden. “Je moet als overheid het voortouw nemen. Bezitters van elektrische auto's hoeven geen BTW bij de aanschaf en geen wegenbelasting te betalen, ze mogen gratis parkeren en hoeven geen tol bij de toegangswegen te betalen. Ook opladen kan gratis bij de 500 gemeentelijke laadstations in Oslo.”
Elvestuen merkt fijntjes op dat Duitsland in 2020 een miljoen elektrische voertuigen wil hebben rondrijden, maar daar nog ver van is verwijderd. “Ter vergelijking, een klein land als Noorwegen moet dan 60 duizend auto's halen. Dat gaat ons wel lukken.”
Consument niet enthousiast
Veel overheden zijn enthousiast, de consument nog niet. Een aantal Duitse autofabrikanten nodigde daarom eind mei honderden journalisten, politici en geïnteresseerden uit voor een ritje met prototypes van elektrische auto's door hartje Berlijn. “Je moet het echt eens ervaren”, zegt Daimler-baas Dieter Zetsche bij het openingspraatje. “Pas dan merk je hoe leuk het eigenlijk is.”
Voor deze journalist valt de keuze bewust op een modale auto, de volledig elektrische variant van de Volkswagen Golf 7. Dit prototype komt niet op de markt en is alleen gemaakt om om de techniek te testen en gereed te maken voor de volgende generatie van Golf.
“Je hebt de auto al gestart hoor”, zegt de instructeur als de bestuurder nog een keertje met de contactsleutel wil draaien. Inderdaad, alle lampjes branden. Op het display staat een batterijtje met 89 procent, alsof het een telefoon is. Optrekken bij het verkeerslicht bij Alexanderplatz gaat soepel, zelfs pittig. “Ik hoor bijna niets”, zegt de bestuurder verbaasd. “Bijna niets nee”, reageert de instructeur die demonstratief de airco uitzet. “Zo”, zegt hij tevreden. “Nu hoor je helemaal niets meer.”
Belastingvoordelen
In 2014 komen alleen al uit Duitsland zeker 14 nieuwe elektrische auto's op de markt. Om te zorgen dat consumenten deze auto's aanschaffen, hebben automobilisten in bijvoorbeeld Nederland en Duitsland veel belastingvoordelen. Hierdoor verkoopt Opel bijvoorbeeld het elektrische model Ampera het meeste in Nederland. Veel zal afhangen van de prijskaartjes en prestaties van die nieuwe modellen.
Toch kijken consumenten volgens Martijn van Walwijk van IA-HEV te veel naar de aanschafprijs. “Mensen zijn minder geneigd om naar de totale kosten van het bezit en gebruik te kijken. Wat betaal ik aan belasting en benzine? De energiekosten voor het rijden in een elektrische auto zijn veel lager dan van een benzineauto. Het kan goed zijn dat je met een elektrische auto uiteindelijk goedkoper uit bent. Zeker als de overheid een steuntje geeft.”
De prijs is volgens Van Walwijk de belangrijkste hobbel voor consumenten. “Als het puntje bij het paaltje komt, draait het om geld.” Ook hij wijst naar het succes in Noorwegen. “Als ik de experts daar spreek, vertellen ze me dat het echt niet alleen milieufreaks zijn die voor de e-car gaan. Ook no-nonsensetypes kiezen voor de e-car, omdat deze aan hun eisen voldoet. Vaak als tweede auto voor kortere ritten omdat hele lange afstanden niet aan de orde zijn.”
Van Walwijk stelt dat Noorwegen voorop loopt en dat landen als Nederland wel zullen volgen. “Het moet ergens beginnen. Dan kan de productie van elektrische auto's omhoog en daarmee de kostprijs omlaag. Dan wordt het ook bereikbaar voor de massa.”
Formula E
Een andere manier om mensen aan elektrische auto's te laten wennen is het dit jaar gelanceerde 'Formula E'. Het wordt een elektrische variant op de populaire autoraces van de Formule 1 met een aantal verschillen, vertelt topman Alejandro Agag op de bijeenkomst over elektrisch rijden. “Wij zijn natuurlijk volledig elektrisch. Maar waar de F1 vooral een wedstrijdje aerodynamica is, staat bij ons de ontwikkeling van de batterij en de elektromotor centraal.”
De F1 staat voor jankende motoren en verbrand rubber. “Dat rubber blijf je ruiken, maar de Formula E is veel stiller.” De spanning in de F1 is te zien bij de pitstops voor bandenwissels, daar belooft Agag nog meer spektakel bovenop. “Omdat elektrische raceauto's nog niet een hele race kunnen overbruggen, werken wij met een complete autowissel. Dat is een extra spannend element als je coureurs in de tweede auto ziet springen.”
Ooit hoopt dat Agag dat die autowissel niet meer nodig zal zijn. “Deze race moet de auto-industrie verder helpen, zoals dat de F1 ook heeft gedaan. Doordat autobouwers tegen elkaar strijden in een open competitie zal de elektromotor sneller verbeteren.” Ook zal het de achterdocht van veel mensen wegnemen volgens Agag. “Wij laten zien dat elektrisch rijden 'cool' is. Daardoor zal de de e-car in de toekomst meer geaccepteerd worden.” Formula E gaat in 2014 van start op 5 continenten in steden als Beijing, Rome en Rio de Janeiro. Het chassis wordt ontworpen door McLaren.
Omslag
Jörg Grotendorst van Siemens denkt ook dat de omslag niet lang meer duurt. “Weet je nog dat we mobieltjes hadden die pas na een week aan de lader moesten? Toen hadden we het onvoorstelbaar gevonden dat we nu bereid zijn om onze telefoon dagelijks op te laden. En toch doen we het.”
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl